Αναμόρφωση Θεσμικού Πλαισίου Ανάθεσης Μελετών

Θα ήθελα να διατυπώσω τις παρακάτω σκέψεις με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών ανάθεσης μελετών:

1.      Κατάργηση των απευθείας αναθέσεων κάθε είδους (κατά τον κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων με το 30% της ελάχιστης αμοιβής του πτυχίου Α τάξης, των 15.000 ευρώ κατά το άρθρο 10 του ν.3316, κτλ). Η εξαίρεση έχει γίνει σχεδόν κανόνας με αποτέλεσμα την αδιαφάνεια και την δραματική έκτωση των αμοιβών.

2.      Αποκλεισμός της ανάθεσης μελετών σε ιδρύματα, πανεπιστήμια κλπ (βλ. Επιτροπή ερευνών Α.Π.Θ.) και σε μέλη Δ.Ε.Π.. Δεν ειναι δυνατόν κάθε μελετητής να πληρώνει κρατήσεις υπέρ του Ε.Μ.Π, υπέρ δηλαδή, του εν δυνάμει ανταγωνιστή του.

3.      Κατάργηση των επικαλύψεων στα όρια αμοιβών μεταξύ των τάξεων των πτυχίων. Όταν ζητείται πτυχίο τάξης Β ή Γ, πως είναι δυνατόν ο μελετητής της Β τάξης να διαθέτει μεγαλύτερη εμπειρία από τον αντίστοιχο της Γ τάξης;

4.      Αναθεώρηση των ορίων των αμοιβών για κάθε τάξη και κάθε κατηγορία πτυχίου. Δεν είναι κατανοητό για ποιο λόγο η μέγιστη αμοιβή για στατική μελέτη Α τάξης (περίπου 10.000 ευρώ) να είναι μικρότερη από την αντίστοιχη αμοιβή για υδραυλική μελέτη Α τάξης (περίπου 30.000 ευρώ). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η στατική μελέτη ενός παιδικού σταθμού να πληρώνεται λιγότερο από τη μελέτη ενός εξωτερικού υδραγωγίου (συγκρίνετε τις ποινικές ευθύνες σε περίπτωση αστοχίας).

5.      Οι μελέτες πρέπει να χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: αυτές που επιδέχονται διάφορες λύσεις, οπότε κριτήριο για αυτές να αποτελεί η ποιότητα της προτεινόμενης τεχνικής λύσης, και αυτές που η τεχνική τους λύση είναι μονοσήμαντη. Για παράδειγμα, η γεφύρωση ενός μεγάλου ανοίγματος επιδέχεται διάφορες τεχνικές λύσεις με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα γεγονός που σημαίνει οτι πρέπει να επιλεγεί η βέλτιστη τεχνικο-οικονομική λύση. Αντίθετα ένας οχετός επιδέχεται μια μονοσήμαντη λύση. Στις μελέτες της πρώτης κατηγορίας πρέπει να βαθμολογείται η ποιότητα της προτεινόμενης λύσης και να μη γίνεται καμία έκπτωση στην οικονομική προσφορά. Στις μελέτες της δεύτερης κατηγορίας κριτήριο να αποτελεί μόνο η οικονομική προσφορά χωρίς άνω όριο, ώστε ο φθηνότερος μελετητής να γίνεται ανάδοχος.

6.      Ο φάκελος του έργου πρέπει να είναι πλήρης σε στάδιο προκαταρκτικής μελέτης. Αν η τεχνική υπηρεσία δεν έχει την ικανότητα να τον ετοιμάσει, να γίνεται απευθείας ανάθεσης (και μόνο τότε) σε έμπειρο μελετητή για να αναλάβει την εργασία αυτή.

7.      Αποθάρρυνση της ενοικίασης του πτυχίου. Αυτό θα γίνει αυτόματα με τα νέα μέτρα φορολόγησης (λογιστικός υπολογισμός του εισοδήματος) καθώς η ενοικίαση με ποσοστά της τάξης των 20% αποτελεί ανοησία.

Η εμπειρία μου έχει δείξει ότι η παθολογία στις διαδικασίες ανάθεσης των μελετών είναι τέτοιας έκτασης που δύσκολα μπορεί να εξαλειφθεί. Ωστόσο αξίξει η προσπάθεια καθώς το μελετητικό δυναμικό φθίνει συνεχώς.